UML nedir ?

Açılımı "Unified Modelling Language" olan, tümleşik modelleme dili olarak da dilimize çevrilebilecek olan UML grafiksel bir dil olarak tasarlanmıştır.
UML kullanıcı rehberinde şu şekilde tanımlanır :

"UML is designed for specifying,visualizing,constructing and documenting the artifects of software systems"

Burada "artifect" kelimesi yazılım yaparken oluşturduğumuz işler olarak kullanılmıştır. Yani UML yazılım yaparken kullandığımız her ne varsa bunları ifade etme amacını taşıyan görsel bir dildir.Görsel dil derken ne kast ediyoruz ?

Öncelikle herhangi bir günlük dili düşünün (Ör: Türkçe). Türkçe onu yazmamızı sağlayan harfler ve Türkçe'de neyin nasıl kullanılacığını belirleyen, örneğin kelimelere ek getirme,cümle kurma gibi temel işlerin nasıl yapılacağını anlatan dilbilgisi kurallarından oluşur.

Aslına bakılırsa UML de bu diller gibidir.UML de onu yazmamızı sağlayan sembollerden oluşur. UML ile herhangi bir günlük dil arasındaki fark, UML in sembollerinin grafiksel şekiller olmasıdır.

Peki UML'in amacı nedir ?
UML, diğer insanlarla birlikte yapılan her işte olduğu gibi, bu insanlar arasında ortak bir dil oluşturmak amacıyla ortaya çıkmıştır. Buradaki insanların amacı yazılım yapmaktır ve bu insanlar yazılım geliştirme sürecinde farklı bir takım işleri yapan yazılımcılardır. Tıpkı bir evin planına bakıp, nereyi nasıl yapacağını anlayan bir mühendis, bir inşaat ustası ya da planın farklı bir şekline bakıp evin neresinden elektrik tesisatı götüreceğini anlayan bir elektrikçi gibi, UML de yazılım sisteminin planıdır.Bu plana bakan yönetici,mühendis,programcı,analist,vb. insanlar gerçekleştirilmek istenen yazılımın nasıl olacağını, nasıl yapılırsa daha iyi olacağını kağıt üstüne çizerler ve bu plana göre yazılımı oluşturmaya başlarlar.

UML'in çıkış tarihçesini burada anlatmayacağız.Ancak yazılım dünyasının önemli üç adamının (Three Amigos) biraraya gelip oluşturdukları bir standart olduğunu belirtelim. Daha fazla merak edenler Google'a "Three Amigos" yazabilirler.

UML, önemli bir yazılım geliştirme süreci olan Tümleşik Süreç (The Unified Process) ile sıkı bir işbirliği içindedir.Bu modelin temel özelliği işlerin küçük parçalara ayrılması ve her adımda bir işin gerçekleştirilmesi (iş:kullanım senaryosu) ve her iş üzerinde UML kullanarak yapılan modelin işlerin tamamı bitene kadar her adımda güncellenerek ilerlemesine dayanır.

UML,tümleşik süreçte anlatılan yazılım geliştirme yöntemlerinden bağımsız olarak başka yazılım geliştirme süreçleriyle de kullanılabilir.

Yazılım modelleme, genel olarak analiz modeli,durum modeli,etkileşim modelleri,yazılım sınıf modeli,yükleme modeli,gerçekleme modeli gibi her biri yazılım geliştirme sürecinde gerçekleştirilen işlerin UML ya da başka bir modelleme dili kullanılarak ifade edilmesi ya da planlarının oluşturulması olarak tanımlanabilir.